Pogranicze

A gdyby tak ktoś napisał nową wersję “Chłopów”? Coś dziejącego się w jakiejś polskiej wiosce ale za to mocno odizolowanej od świata zewnętrznego? W społeczności pełnej rytuałów i norm ale pełnej podskórnej pasji, konfliktów i buzujących hormonów? Historię opowiadaną przez narratora mówiącego raz głosem historyka, w innych momentach głosem młodej dziewczyny a jeszcze w innych zaciągającym po kresowemu? A do tego gdyby to jeszcze było napisane z poczuciem humoru, bo Reymont to był jednak zbyt sztywny, najlepiej gdyby to była taka trochę angielska ironia, bo przecież rzecz musiałaby się dziać w jednym z osiedli uchodźców polskich w Anglii po II WŚ…

Gdyby takie dzieło powstało… ale przecież ono powstało! Cztery pory roku w polskim osiedlu w Foxley niedaleko Herefordu w rejonie Marchii walijskiej (i tu był ten moment, kiedy musiałem sprawdzić co to w ogóle jest ta “marchia”, jeśli ktoś to sprawdzi tak jak ja to zrozumie też i jedno ze znaczeń tytułu książki). Dzieje się ta historia między 1952 a 1953 rokiem, kiedy to w Londynie smog zabija kilkanaście tysięcy osób, cała Brytania szykuje się do koronacji Elżbiety II a w Moskwie umiera Józef Stalin (oraz Sergiusz Prokofiew ale o tym ostatnim akurat w obozie w Foxley raczej mało się mówi).

Nie pamiętamy już, że Polacy byli największą grupą uchodźców przyjętą na Wyspach od czasu Hugenotów (i jeśli nie liczyć Irlandczyków, o których nie wiadomo czy byli imigrantami czy raczej po prostu migrantami). I jak to z imigrantami zawsze było: nie znają języka, większość nie zna żadnego fachu wartościowego w nowym kraju, miejscowi raczej się od nich dystansują a niektórzy wprost każą im wracać do domu (bo przecież “Anglia dla Anglików”). Jak to z imigrantami: starsi cały czas wspominają stary kraj i mówią o powrocie, choć tak naprawdę to nikt nie chce wracać, zwłaszcza że ich dawne domy już nie są w Polsce. Młodzi, zwłaszcza ci, co to urodzili się w Kazachstanie, w Palestynie, we Włoszech czy już w Anglii, w ogóle nie mają czego wspominać i w dużej części coraz rzadziej mówią po Polsku. A po 50 latach, kiedy dotrze następna, o wiele większa fala imigrantów to po tych wcześniejszych nie pozostaną ślady nawet w nazwiskach a obóz w Foxley zniknie niemal bez śladu, podobnie jak wielki budynek Foxley Manor.

Nie pamiętamy, ale dzięki Bogu powstała taka piękna i niezwykle zabawna książka i dzięki niej mogłem sobie o tym przypomnieć. A i Wy wszyscy możecie za niewielkie pieniądze ją nabyć i daję Wam słowo honoru, że nie będziecie żałować. Uśmiejecie się nieraz, wzruszycie kilka razy ale i będzie mieli okazję do refleksji nad Światem, Polską i Polakami.

Było kilku dobrych pisarzy polskich wśród powojennej emigracji i niektórzy napisali kilka niezłych książek, żeby wspomnieć Witolda Gombrowicza, Wacława Solskiego, Rafała Malczewskiego czy Kazimierza Wierzyńskiego. Był też taki emigracyjny debiutant jak Andrzej Bobkowski. Ale od dziś muszę do tych wielkich postaci literatury polskiej dodać Hannę Świderską. To jest wspaniała książka.

A gdyby tak ktoś napisał nową wersję “Chłopów”? Coś dziejącego się w jakiejś polskiej wiosce ale za to mocno odizolowanej od świata zewnętrznego? W społeczności pełnej rytuałów i norm ale pełnej podskórnej pasji, konfliktów i buzujących hormonów? Historię opowiadaną przez narratora mówiącego raz głosem historyka, w innych momentach głosem młodej dziewczyny a jeszcze w...

Ciekawa publikacja na temat życia Polaków w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej. Akcja dzieje się w ciągu jednego roku - książka jest podzielona na cztery części odpowiadające porom roku. Warto zajrzeć do książki, by dowiedzieć się o życiu zwykłych ludzi i że pod wieloma względami nie różni się ono od tego życia, które znamy.

Ciekawa publikacja na temat życia Polaków w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej. Akcja dzieje się w ciągu jednego roku - książka jest podzielona na cztery części odpowiadające porom roku. Warto zajrzeć do książki, by dowiedzieć się o życiu zwykłych ludzi i że pod wieloma względami nie różni się ono od tego życia, które znamy.